Gjermania Perëndimore
Republika Federale e Gjermanisë Bundesrepublik Deutschland
| |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1949-1990 g | |||||||||||||
Parimi: Einigkeit und Recht und Freiheit "Bashkimi dhe Drejtësia dhe Liria" | |||||||||||||
Himni: Deutschlandlied a "Kënga e Gjermanisë" (1952–1990) | |||||||||||||
Kryeqyteti | Boni f | ||||||||||||
Qyteti më i madh | Hamburg | ||||||||||||
Gjuhët zyrtare | Gjermanisht | ||||||||||||
Besimi | Shih Feja në Gjermaninë Perëndimore | ||||||||||||
Nofka | Gjerman Perëndimor | ||||||||||||
Qeveria | |||||||||||||
Lloji i qeverisjes | Republika kushtetuese parlamentare federale | ||||||||||||
Presidenti | |||||||||||||
• 1949–1959 (i pari) | Theodor Heuss | ||||||||||||
• 1984–1990 (fundit) | Richard von Weizsäcker b | ||||||||||||
Kancelari | |||||||||||||
• 1949–1963 (i pari) | Konrad Adenauer | ||||||||||||
• 1982–1990 (i fundit) | Helmut Kohl c | ||||||||||||
Kuvendi | Dydhomësia | ||||||||||||
Bundesrat | |||||||||||||
Bundestag | |||||||||||||
Epoka historike | Lufta e ftohtë | ||||||||||||
• Formimi | 23 maj 1949 | ||||||||||||
5 maj 1955 | |||||||||||||
• Anëtar i NATO-s | 9 maj 1955 | ||||||||||||
1 janar 1957 | |||||||||||||
• Krijimi i KEE | 25 mars 1957 | ||||||||||||
• Basic Treaty me RDGJ | 21 dhjetor 1972 | ||||||||||||
18 shtator 1973 | |||||||||||||
12 shtator 1990 | |||||||||||||
3 tetor 1990 g | |||||||||||||
Sipërfaqja | |||||||||||||
• Gjithsej | 248,717 km2 (96,030 sq mi) | ||||||||||||
Popullsia | |||||||||||||
• 1950 d | 50,958,000 | ||||||||||||
• 1970 | 61,001,000 | ||||||||||||
• 1990 | 63,254,000 | ||||||||||||
• Dendësia | 254/km2 (657.9/sq mi) | ||||||||||||
Ekonomia | |||||||||||||
PBB (PFB) | Përllogaritje 1990 | ||||||||||||
• Gjithsej | ~$1.0 trillion (4th) | ||||||||||||
Monedha | Deutsche Mark e (DM) (DEM) | ||||||||||||
Të dhëna të tjera | |||||||||||||
Zona kohore | UTC+1 (CET) | ||||||||||||
• Verës | UTC+2 (CEST) | ||||||||||||
Prefiksi telefonik | +49 | ||||||||||||
Kodi i internetit TLD | .de | ||||||||||||
| |||||||||||||
Sot pjesë e | Gjermanisë | ||||||||||||
|
Gjermania Perëndimore (Westdeutschland) apo Republika Federale e Gjermanisë ose RFGJ (gjermanisht: Bundesrepublik Deutschland ose BRD) ndërmjet formimit të saj më 23 maj 1949 dhe ribashkimit gjerman nëpërmjet aderimit të Gjermanisë Lindore më 3 tetor 1990. Gjatë Luftës së Ftohtë, pjesa perëndimore e Gjermanisë dhe territori i lidhur me Berlinin Perëndimor ishin pjesë e [[Blloku Perëndimor|Bllokut Perëndimor]. Gjermania Perëndimore u formua si një ent politik gjatë pushtimit aleat të Gjermanisë pas Luftës së Dytë Botërore, i themeluar nga njëmbëdhjetë shtete të formuara në tre zonat aleate të pushtuara të mbajtura nga Shtetet e Bashkuara, Mbretëria e Bashkuar dhe Franca. Kryeqyteti i përkohshëm i RFGJ-së ishte qyteti i Bonit, dhe vendi i epokës së Luftës së Ftohtë është caktuar në mënyrë retrospektive si Republika e Bonit (Bonner Republik).
Republika Federale e Gjermanisë u bashkua NATO-s më 9 maj 1955. Vendi më pas u bë një pikë qendrore e luftës së ftohtë, për shkak të kundërshtimit të saj në Republikën Demokratike Gjermane, që i përkisnin Paktit të Varshavës. Kryeqyteti i vjetër gjerman, Berlin, i rrethuar plotësisht nga territori i RDG, ishte një entitet i pavarur dhe më tej ishte e ndarë edhe në mesin e fuqive pushtuese (rrethe të cilit sovjetikët ishin në mënyrë të njëanshme aneksuar RDG dhe rrethet perëndimore formuar një lloj të qytet-shteteve vetë në të cilën ato zbatohen ligjet e nxjerra nga Parlamenti i Bon).
Pas rënies së Murit të Berlinit më 9 nëntor 1989, të dy shtetet ndërmorën veprime për të arritur ribashkimin gjerman. Gjermania Lindore votoi për shpërbërjen dhe aderimin në Republikën Federale të Gjermanisë në vitin 1990. Pesë shtetet e pasluftës (Länder) u rindërtuan, së bashku me Berlinin e ribashkuar, i cili i dha fund statusit të tij special dhe formoi një Land shtesë. Ata u bashkuan zyrtarisht me republikën federale më 3 tetor 1990, duke rritur numrin e përgjithshëm të shteteve nga dhjetë në gjashtëmbëdhjetë dhe duke i dhënë fund ndarjes së Gjermanisë.
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ "Fehler". bundesregierung.de (në gjermanisht). Arkivuar nga origjinali më 5 dhjetor 2011.
- ^ Bevölkerungsstand Arkivuar 13 nëntor 2013 tek Wayback Machine